Uticaj selektivnog izlova crnog američkog patuljastog soma (Ameiurus melas) na naselje riba u Parku prirode "Ponjavica"

Abstract

Crni američki patuljasti som (Ameiurus melas) predstavlja jednu od najzastupljenijih i najuspešnijih invazivnih vrsta riba koja naseljava kopnene vode Evrope, uključujući i Srbiju. U dosadašnjim istraživanjima napominje se da bi sanacioni izlov mogao da bude potencijalno rešenje problema koje ova vrsta izaziva u vodama u kojima je introdukovan. U ovom istraživanju, realizovanom od juna 2018. do oktobra 2019. godine, kvantifikovana je populaciona dinamika autohtonih i alohtonih vrsta riba u Parku prirode „Ponjavica“ nakon selektivnog izlova crnog američkog patuljastog soma. Ukupno je izlovljeno 20.145 jedinki ove vrste što je uticalo na abundancu i autohtonih i alohtonih vrsta riba. Statistički značajno povećanje abundance zabeleženo je kod crvenperke (Scardinius erythrophthalmus) (5,3 puta), dok se abundanca uklije (Alburnus alburnus) smanjila 2,3 puta. Najznačajnija promena zabeležena je među populacijama alohtonih vrsta riba. Abundanca amurskog čebačoka (Pseudorasbora parva) povećana je 25,5 puta, sunčice (Lepomis gibbosus) 4,9 puta i babuške (Carassius gibelio) 4,2 puta. Vrednost Shannon-ovog indeksa diverziteta (H) 1 bila je dvostruko veća nakon ove intervencije, dok se vrednost Simpson-ovog indeksa dominantnosti (C) 2 smanjila tri puta. Vrednosti ulova po jedinici napora (engl. catch-per-unit-effort – CPUE) i biomase po jedinici napora (engl. biomass-per-uniteffort – BPUE) svih uzorkovanih vrsta tokom selektivnog izlova pokazuju dominaciju crnog američkog patuljastog soma. Rezultati ukazuju na to da je selektivni izlov ove vrste imao kako pozitivne, tako i negativne posledice na naselje riba na istraživanom području.