Please use this identifier to cite or link to this item:
https://biore.bio.bg.ac.rs/handle/123456789/3783
Title: | Uticaj derivacionih malih hidroelektrana na zajednice riba i drugih akvatičnih organizama ekosistema planinskih reka Reublike Srbije | Authors: | Simonović, Predrag | Keywords: | Potočna pastrmka;Planinske reke;Dinamika ekosistema;Biološko-konzervacioni značaj | Issue Date: | Jun-2019 | Publisher: | Srpska akademija nauka i umetnosti | Conference: | Uticaj malih hidroelektrana na životnu sredinu | Abstract: | Srbiju odlikuje mali priliv padavina, sa malom količinom domicilnih voda koje čine mahom bujični vodotoci neujednačenog proticaja, sa izraženim povodnjima i poplavnim talasima, veće gustine rečne mreže sa manjim proticajima u vodocima na podlozi od serpentinitskih i magmatskih stena u odnosu na krečnjačku podlogu. Njihov vodni režim je nivalno-pluvijalnim, sa maksimumom vodostaja krajem proleća i minimumom krajem leta i početkom jeseni, kao i sa čestim letnjim povodnjima zbog lokalnih nepogoda. U zajednicama riba gornjeg i srednjeg ritrona planinskih i brdsko-planinskih reka u Srbiji dominiraju pastrmske vrste (f. Salmonidae), sa izrazito velikim i zbog njihove posebnosti izrazitim konzervacionim značajem u evropskim i svetskim razmerama. U tom pogledu, najviše je proučena i ističe se potočna pastrmka Salmo cf. trutta L., 1758, kao i mladica Hucho hucho (L., 1758), koja je globalno ugrožena vrsta (EN), za koju je izgradnja hidroenergetskih postrojenja glavni ugrožavajući faktor. Zaključak donesen na osnovu trenutno dostupnih podataka o strukturi zajednica ekosistema planinskih reka i stanju fonda potočne pastrmke nakon izgradnje i početka eksploatacije derivacionih malih hidroelektrana nepobitno govori o njihovom izrazito štetnom uticaju na pastrmski fond i ekosistem planinskih reka u celini. Ovakav očekivani uticaj prva je potvrda nemogućnosti da se formalnim, zakonom predviđenim merama negativni efekti konstrukcije i eksploatacije derivacionih malih hidroelektrana ublaže zbog samih odlika tih ekosistema, kako abiotičkih (vodni režim, pre svega), tako i biotičkih, i autekoloških - ekoloških odlika potočne pastrmke kao vrste, i sinekoloških odlika strukture i dinamike akvatičnih zajednica, posebno riba u njima, i naročito potočnih pastrmki kao najizrazitijih i najbolje proučenih elemenata ekosistema planinskih reka. Te odlike određuju dinamiku funkcionisanja ekosistema čije su potrebe u pogledu vode kao osnovnog resursa i drugih resursa koji su vodnim režimom uslovljeni dijametralno suprotne zadovoljenju potreba režima rada malih hidroelektrana vodom kao izvorom energije. Ovo nedvosmisleno upozorava na višestruke negativne posledice izgradnje i eksploatacije malih hidroelektrana po ekosisteme planinskih reka, a posebno na one populacije potočne pastrmke koje imaju izrazit biološko-konzervacioni značaj. |
URI: | https://biore.bio.bg.ac.rs/handle/123456789/3783 |
Appears in Collections: | Conference paper |
Files in This Item:
File | Description | Size | Format | Existing users please |
---|---|---|---|---|
NSKUPOVI.pdf | 2.65 MB | Adobe PDF | Request a copy |
Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.